NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
61 - (877) حدثنا
عبدالله بن
مسلمة بن
قعنب، حدثنا
سليمان (وهو
ابن بلال) عن
جعفر، عن
أبيه، عن ابن
أبي رافع ؛
قال:
استخلف
مروان أبا
هريرة على
المدينة. وخرج
إلى مكة. فصلى
لنا أبا هريرة
الجمعة. فقرأ
بعد سورة
الجمعة في
الركعة الآخرة:
إذا جاءك
المنافقون.
قال فأدركت
أبا هريرة حين
انصرف. فقلت
له: إنك قرأت
بسورتين كان علي
بن أبي طالب
يقرأ بهما
بالكوفة .
فقال أبو هريرة:
إني سمعت رسول
الله صلى الله
عليه وسلم يقرأ
بهما يوم
الجمعة.
{61}
Bize Abdullah b.
Meslemete'bni Ka'neb rivayet etti. (Dediki): Bize Süleyman yâni İbni Bilâl,
Ca'fer'den, o da babasından, o da İbni Ebî Râfi'den naklen rivayet etti. İbni
Ebî Râfi' şöyle demiş:
(Medine valisi) Mervân,
Ebû Hureyre'yi kendi yerine bırakarak Mekke'ye gitti. Bu sebeple bize cum'ayı
Ebû Hureyre kıldırdı da ilk rek'atta cum'a sûresini okudukdan sonra son
rek'âtda Münâfikûn sûresini okudu. Namazdan çıktıkdan sonra Ebû Hureyre'ye yetişerek:
— «Gerçekden sen, Alî b. Ebî Tâlib'in Kûfe'de
iken okuduğu iki sûreyi okudun.» dedim. Ebû Hureyre:
— «Çünkü ben, Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'i cum'a günü bu sûreleri okurken işittim.» dedi.
(877) وحدثنا
قتيبة بن سعيد
وأبو بكر بن
أبي شيبة. قالا:
حدثنا حاتم بن
إسماعيل. ح
وحدثنا قتيبة.
حدثنا
عبدالعزيز
(يعني
الدراوردي).
كلاهما عن جعفر،
عن أبيه، عن
عبيدالله بن
أبي رافع. قال:
استخلف
مروان أبا
هريرة، بمثله.
غير أن في رواية
حاتم: فقرأ
بسورة
الجمعة، في
السجدة
الأولى. وفي
الآخرة: إذا
جاءك
المنافقون.
ورواية
عبدالعزيز
مثل حديث
سليمان بن
بلال.
{….}
Bize, Kuteybetü'bnü Saîd
ile Ebû Bekir b. Ebî Şeybe rivayet ettiler. Dedilerki: Bize, Hatim b. İsmail
rivayet etti. H.
Bize, Kuteybe rivayet
etti. (Dediki): Bize, Abdülazîz yâni Derâverdî rivayet etti. Bu râvîlerin ikisi
birden Ca'fer'den, o da babasından, o da Ubeydullah b. Ebî Râfi'den naklen
rivayet etmişlerdir. Ubeydullah:
«Mervân, Ebû Hureyre'yi
kendi yerine bıraktı...» diyerek yukarkî hadîsin mislini rivayet etmişdir. Şu
kadar var ki Hâtim'in rivayetinde:
«Brinci rek'atda cum'a
süresini, son rek'atda da Münâfkûn sûresini okudu...» ibaresi vardır.
Abdülazîz'in rivayeti
Süleyman b. Bilâl'ın hadisi gibidir.
İzah:
Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in cum'a namazında bu iki sûreyi okumasının hikmeti, cum'a
sûresinde, cum'a namazının farz olduğundan ve cum'a namazının sair ahkâmından
bahsedildiği tevekkül ve zikre teşvik buyurulduğu içindir. İkinci rek'atda
Münâfıkûn sûresini okuması, cum'a'ya gelenleri tevbîh ve kendilerini tevbeye
teşvik gibi maslahatlardan dolayıdır. Çünkü bu sûrede bir çok kaideler
mevcûtdur. Ashâb-ı kirâm'ın en ziyâde toplandıkları namaz ise cum'a namazı idi
Bazen Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) cum'a namazının ikinci
rek'atında ğâşiye sûresini okurdu. Çünkü bu sûrede pek çok va'z-ü nasîhatlar ve
âhiret hayâtına âid ibret âmiz safhalar vardır
Hadîs-i şerif, mezkûr
sûrelerin cum'a namazında tam olarak okunmalarının müstahab olduğuna delildir.
Nevevî: «Bizim
mezhebimiz ile diğer bir çok ulemânın mezhebleri budur.» diyor.